Vandaag verspreiden meer dan 50 bibliotheken een bijzondere krant, zo ook
bibliotheek De Priool van Bocholt. Op het eerste zicht lijkt het een klassiek dagblad, maar aandachtige lezers merken al snel dat het
krantje vol staat met nepverhalen. “Zo tonen we hoe geloofwaardig fake news kan overkomen en hopen we mensen alerter te maken voor desinformatie.”
Op 1 april proberen we traditiegetrouw elkaar voor de gek te houden. Achter die ludieke traditie schuilt een belangrijke les: wat we lezen, horen of zien, is niet altijd waar.
Net daarom publiceert LINC vzw, in samenwerking met de bibliotheken van Beringen en Hechtel-Eksel, een krant met alleen maar fake news. De krant is vanaf 1 april gratis te vinden in meer dan 50 bibliotheken in Vlaanderen.
“Bibliotheken zijn plaatsen waar mensen kennis opdoen en in dialoog treden. Een ideale setting dus om het gesprek over desinformatie aan te gaan”, aldus de initiatiefnemers.
Nepnieuws dat echt klinkt
De publicatie hoopt het kritisch bewustzijn van burgers te versterken. “In onze krant staan absurde maar geloofwaardig gepresenteerde artikels”, vertelt Sarah Grueso, educatief medewerker van LINC vzw. “Spinazie zou dodelijk zijn, mannen zouden krimpen, Marc Van Ranst zou zich tegen vaccins keren… Dat laatste bericht gaat zelfs gepaard met een deepfake-filmpje, waarin de viroloog zegt dat hij “het licht heeft gezien”.”
De krant is een brede sensibiliseringscampagne rond desinformatie en fake news. Elk artikel wordt verderop in de krant ontkracht met een feitelijke rechtzetting én uitleg over hoe je had kunnen weten dat het nieuws fake was. “Het gaat om verhalen die viraal zouden kunnen gaan op sociale media, precies omdat ze inspelen op emoties, schokkend zijn of een valse autoriteit aanhalen”, legt Grueso uit. “Het doel is om mensen bewust te maken van de technieken achter nepnieuws, complottheorieën en deepfakes.”
Digitale geletterdheid
LINC vzw zet al lang in op mediawijsheid en de strijd tegen desinformatie. De krant past in de campagne Aprilvissers en een reeks van educatieve initiatieven die LINC uitrolt om mediawijsheid op een toegankelijke manier bespreekbaar te maken. “We willen burgers weerbaarder maken in het digitale tijdperk”, zegt Grueso. “Via workshops, lesmateriaal en samenwerking willen we burgers stimuleren om niet alles klakkeloos te geloven. Wie begrijpt hoe desinformatie werkt, kan zich er beter tegen wapenen – en helpt zo ook anderen om bewuster om te gaan met nieuws en sociale media”, besluit Grueso.
Meer info? Op
aprilvissers.be vind je een heleboel informatie over desinformatie.