Overpelt

Morgen wordt de Sint-Martinuskerk van het centrum heropend na een jarenlange restauratie. Om 10 u. komen parochianen en genodigden samen aan de kapel van het klooster; om 10.15 u. vertrekt men in optocht naar de kerk, die tien minuten later door pastoor Louis Ceyssens wordt heropend. Om 10.30 u. start de feestmis met de inwijding van het altaar door bisschop Hoogmartens. Het gemeentebestuur biedt na afloop een receptie aan en 's namiddags tussen 14.30 en 17 u. kan men de kerk en haar schatten komen bewonderen.
De restauratie van de kerk had heel wat voeten in de aarde. Lees maar eens...

De rijzige, neo-Romaanse Sint-Martinuskerk (foto) is relatief gezien nog niet zo heel oud. De fundamenten van het meest oostelijke deel werden pas in 1911 gelegd. Twee jaar later begon men met de bouw van het westelijk gedeelte onder het waakzame oog van een Nederlandse aannemer. Pas na de eerste wereldoorlog, in oktober 1919, kon de kerk officieel gewijd worden. In de jaren zeventig werd er geld en tijd vrijgemaakt om de binnenmuren op te frissen met een nieuwe laag verf, die trouwens over de oorspronkelijke muurschilderingen heen werd aangebracht. Recent werden ook de glasramen vernieuwd. Pas in het voorjaar 2001 werd de Overpeltse architect Paul Jannis ingeschakeld om de algemene restauratiewerken in goede banen te leiden.
Vijf decennia lang was er van een algemene opknapbeurt geen sprake omdat er geen budget voorhanden was. Slechts beperkte en hoognodige herstellingen werden uitgevoerd. Het kerkgebouw was dan ook totaal verouderd. In de voorbereidende fasen werden Monumentenwacht Vlaanderen en zelfs enkele natuurverenigingen gecontacteerd; deze laatste zorgden voor het plaatsen van nestkasten voor gierzwaluwen, een speciale opening voor vleermuizen en een aangepaste toegang voor kerkuilen.
De voorstudie en opmetingswerk verliepen niet zo vlot als verwacht. De metingen bleken erg arbeidsintensief en hebben verschillende weken geduurd. Door de enorme hoogtes en de moeilijke vorm van het gebouw was het niet eenvoudig om alles op papier te zetten.
Na de voorstudie werd in samenspraak met architect en kerkfabriek besloten de werken onder te verdelen in drie percelen: buitenwerk, elektriciteit en verwarming, als laatste de binnenafwerking.

Buitenwerken
De buitenkant van de kerk verkeerde in een erbarmelijke staat. In de eerste plaats was het dak helemaal verouderd, wat zich aan de binnenkant vertaalde in vochtig daktimmerwerk en afblottende verf. De oude zinken dakgoten waren helemaal verduurd en aan het loskomen. In het najaar 2005 startte de aannemer met de buitenwerken die 200 werkdagen in beslag zouden nemen. Het ging onder meer om de herstelling en bekleding van het dak met Spaanse natuurleien, de reparatie van de dakgoten waarbij de gootplanken opnieuw hun oorspronkelijke kleur kregen aangemeten, de afbraak en verwijdering van materialen, het plaatsen van nieuwe uurwerken, het zuiver maken van gewelven en zolders, het opsporen en vervangen van rot hout, en de preventieve behandeling van hout tegen houtborende insecten...
Boven op de gewelven kwamen er veilige loopbruggen met een veilige railing.
Daarnaast kregen de buitendeuren een behandeling en werden ook de buitengevels gereinigd. Vroeger was zandstralen een veelgebruikte techniek om gevels te reinigen, maar omdat dit nogal een agressieve behandeling is waardoor men de steen kan beschadigen, werd geopteerd om te muren te reinigen met stoom om de gevelstenen zo weinig mogelijk te kwetsen. Achteraf kregen de gevels ook een waterwerende behandeling.

Electrowerken
In een tweede fase werden de technieken onder de loep genomen. In de loop der jaren had men systematisch elektriciteit bijgeplaatst volgens de toen geldende normen, maar de veiligheid liet toch te wensen over. Alle oude leidingen werden weggenomen en volledig vervangen. Ook het verwarmingssysteem werd volledig vernieuwd en de luchtkanalen hiervoor werden op andere locaties geplaatst, zodat er een betere warmeluchtcirculatie is in de kerk. Er werd ook aandacht besteed aan brandpreventie en er is een alarminstallatie tegen diefstal geplaatst.

Schilderwerken
Tot slot moesten de schilderwerken het hele project voltooien. De werken startten in de zomer van vorig jaar. Slechte delen van kalk en bepleistering werden weggekapt en hersteld. De muren werden behandeld tegen opstijgend vocht en voorzien van een modern nieuw kleurtje. De natuurstenen in de binnenmuren werd met een speciale techniek gereinigd.