De
Evaluatiecommissie van het Vlaamse Coronabeleid in het Vlaams Parlement nodigt vandaag de directie van het Spectrumcollege uit voor een hoorzitting over de evaluatie en verdere uitvoering van het coronabeleid. Tijdens deze zitting krijgen coördinerend directeur Ludo Elsen en adjunct coördinerend directeur Eva Kuijpers de kans om hun visie op de situatie te geven, en vragen te beantwoorden van de commissieleden. Hun uiteenzetting is er één met duidelijke standpunten en concrete voorstellen.
Houd scholen open in belang van leerlingen
Een eerste standpunt dat de directie van het Spectrumcollege verdedigt, is om de scholen open te houden in het belang van de leerlingen. “De belangrijkste les die we trekken uit de lockdown en sluiting van de scholen is dat het belangrijk is om deze in de toekomst zo lang mogelijk open te houden”, zegt Ludo Elsen. “Alle leerlingen voltijds naar school laten gaan in alle pandemieniveaus is volgens ons een goede zaak, omdat het aantal interne besmettingen op scholen laag is. Op het Spectrumcollege telden we tot nog toe geen interne besmettingen onder de leerlingen.”
Volgens Eva Kuijpers is het openhouden van de scholen daarnaast van belang voor het welbevinden en de leerkansen van leerlingen.
“Je mag niet vergeten dat de school naast een leercentrum ook een leefcentrum is. Sociale contacten en structuur zijn aspecten waar jongeren vandaag meer dan ooit nood aan hebben. Bovendien is een positief welbevinden nog steeds de belangrijkste voorwaarde om tot leren te komen.”
Geef autonomie aan lokale besturen en directies
Een andere stelling die het Spectrumcollege inneemt, is om voldoende autonomie en ruimte te geven aan lokale besturen en directies van scholen. Eva Kuijpers stelt dat “zij het beste geplaatst zijn om op basis van de infrastructuur, organisatiestructuur, profielen van de leerlingen en profielen van de studierichtingen in te schatten hoe de algemene richtlijnen geconcretiseerd en verfijnd moeten worden.”
Een van de voorstellen van het Spectrumcollege is dan ook om de overheid alleen de krijtlijnen te laten uittekenen.
Zorg voor eenduidige, beperkte richtlijnen
Een derde agendapunt van de directie is een oproep om in de toekomst de algemene richtlijnen zo eenduidig en beperkt mogelijk te houden. “Wees helder en verander niet voortdurend de richtlijnen. Op die manier zal de communicatie van de overheid, de lokale gemeenschap en de school meer transparant, duidelijk én complementair zijn”, zegt Ludo Elsen.
Hij onderbouwt zijn standpunt door te verwijzen naar een overleg dat eerder plaatsvond tussen het Spectrumcollege en de stad Beringen. Daarbij waren beide partijen het erover eens om hun communicatie over de richtlijnen best op elkaar af te stemmen.
Zet in op zelfstandig en zelfverantwoordelijk leren
Volgens de directie van het Spectrumcollege is het nodig om op een genuanceerde manier na te denken over afstandsonderwijs. Zoals eerder in dit artikel al aan bod kwam, vindt ze dat jongeren in de eerste plaats op school horen, omwille van de leerkrachtige omgeving en structuur. Dit neemt volgens coördinerend directeur Ludo Elsen niet weg dat er op school naast de klassieke manier van lesgeven ook voldoende kansen moeten zijn voor zelfstandig en zelfverantwoordelijk leren.
“Meer rekening houden met het profiel van de leerling betekent meer gedifferentieerd lesgeven. De ervaringen met het afstandsonderwijs en pre-teaching kunnen en zullen onze leerkrachten alleen maar versterken in het zoeken naar verschillende en alternatieve werkvormen. Het eigenaarschap van het leren ligt in dat geval vanzelf meer bij de leerlingen.”
Kijk naar leerachterstand met genuanceerde blik
Dat leerlingen het afgelopen schooljaar leerstand hebben opgelopen, is volgens Eva Kuijpers een realiteit die niettemin met enige nuance bekeken moet worden. “De belangrijkste vraag is in hoeverre en op welke niveau de leerlingen de leerinhouden verwerkt hebben. Uiteraard zijn vaardigheden zoals talen te weinig ingeoefend. Maar niet alleen kennis, inzicht en vaardigheden zijn belangrijke aandachtspunten. Leerhouding is dat misschien wel nog veel meer. Hoe gemotiveerd waren leerlingen ten tijde van de lockdown? En wat kunnen we doen om hun motivatie weer op peil te houden? Het zijn belangrijke vragen die we mee in het achterhoofd moeten houden.”
Ludo Elsen wijst aansluitend op de mogelijke gevolgen die de lockdown, het afstandsonderwijs en de wijze van evalueren zullen hebben voor de schoolloopbaanbegeleiding en oriëntering van de leerlingen. “De resultaten van het eerste trimester zullen veelzeggend zijn. Het is zinvol en noodzakelijk om hier een grondige studie van te maken en op basis van deze analyse na te denken over het belang van attestering en het effect van adviezen.”
Heb aandacht voor kwetsbare leerlingen
In tegenstelling tot de leerachterstand, mogen de verschillen die bestaan tussen leerlingen volgens de directie van het Spectrumcollege zeker niet genuanceerd worden. Ze benadrukt daarbij dat het belangrijk is om aandacht te hebben voor kwetsbare leerlingen.
“Sommige leerlingen haalden meer leerresultaat uit het afstandsonderwijs, maar voor vele, vooral kwetsbare leerlingen was dat niet het geval. Deze laatste groep is vaak moeilijk of niet bereikbaar wanneer de scholen sluiten. Er zijn hier verschillende redenen voor, maar een van de belangrijkste is het ontbreken van digitale mogelijkheden thuis. De overheid zou hier dan ook meer op moeten inzetten”, vindt Ludo Elsen.
De kwetsbare leerlingen zijn ook moeilijk of niet bereikbaar tijdens weekends en vakantie. Daarom zijn we geen voorstander van zomerscholen en weekendscholen. Geef ons de middelen van deze zomerscholen en weekendscholen om tijdens de lesuren of aansluitend op de gewone lesuren te remediëren. Hij benadrukt daarbij opnieuw het belang van de specifieke, lokale situatie. “Deze kan voor iedere school anders zijn. We merken dit zelf ook tussen onze verschillende scholen en campussen.”
Geef ongekleurde middelen
Een andere stellingname heeft te maken met de middelen waarover het Spectrumcollege momenteel beschikt. De school is namelijk vragende partij om deze in de toekomst zo weinig mogelijk te kleuren.
“Geef de lokale besturen en directies de autonomie om de middelen te gebruiken op basis van de noden van hun leerlingen en personeelsleden”, stelt Eva Kuijpers. “Natuurlijk moeten we ons hiervoor verantwoorden. We kunnen het bijvoorbeeld illustreren met voorbeelden zoals de besparing op omkadering, extra werkingstoelagen voor ict, technische uitrusting, coronakosten, enzovoort.”
Respecteer het beleidsvoerend vermogen van de school
De directie vraagt om het beleidsvoerend vermogen van de school te respecteren. Zo kunnen scholen volgens Eva Kuijpers veel problemen opvangen en oplossen door hun organisatiestructuur. “Een voorbeeld zijn gespreide begin- en einduren. Hiermee verhoog je de capaciteit van de infrastructuur, maar zorg je er ook voor dat het aantal leerlingen meer verspreid is.”
De directie vindt het jammer dat niet-schoolse factoren zoals het openbaar vervoer de mogelijkheden van een flexibele dagindeling bemoeilijken. “De gespreide begin- en einduren zorgen ervoor dat de bussen niet overvol zitten, maar dit houdt wel in dat een maatschappij als De Lijn haar uurregeling moet aanpassen. Voor een lokaal bestuur of directie is het moeilijk om een constructieve partner te vinden in het openbaar vervoer”, stelt Eva Kuijpers.
Waardeer inzet van de afgelopen maanden
Om haar uiteenzetting af te sluiten, vraagt de directie van het Spectrumcollege aandacht voor de inzet van alle leerkrachten, opvoeders, administratieve medewerkers en onderhoudsmensen. “Allemaal hebben zij in uiterst moeilijke omstandigheden het allerbeste van zichzelf gegeven. Ze toonden veerkracht, inzet en engagement om zichzelf heruit te vinden, en dit vooral op een digitale, virtuele wijze”, zegt Ludo Elsen.
Hij wijst daarnaast op de druk, taakbelasting en planlast die bij alle betrokkenen momenteel erg hoog ligt.
“Zo zijn er niet alleen de speciale coronaomstandigheden, maar ook de veranderingen die gepaard gaan met de modernisering van het secundair onderwijs. Ons advies is dan ook om de druk niet nog meer te verhogen met try-outs van korte doorlichtingen. Deze zouden anders weleens de figuurlijke druppel te veel kunnen zijn.”
De presentatie en uiteenzetting van de directie van het Spectrumcollege is terug te vinden op website van de school en die van het Vlaams Parlement.