Aan de gedenkplaten van het Suffolk Regiment aan het stadhuis vond vandaag opnieuw een
bevrijdingsherdenking plaats, op 20 september 1944 werd Hamont-Achel immers bevrijd. Het bevrijdingsvuur werd eerder in Budel aangewakkerd en door een estafette van lopers naar verschillende gemeenten gebracht, waaronder Hamont. Op elke halte werden bloemenkransen gelegd en werden toespraken gehouden. In Hamont gebeurde dat door Jean-Pierre Lemmens, burgemeester Tom Cox en zijn collega van Cranendonck, Roland van Kessel. Na het neerleggen van de kransen droeg Bram nog een mooi gedicht voor.
Meer foto'sIn Hamont heette
Jean-Pierre Lemmens, lid van het RAF-Memorial comité, de aanwezigen welkom namens stadsbestuur en herdenkingscomité. Hij verwees naar de gedeelde geschiedenis van Hamont-Achel en Cranendonck, die in september 1944 door het Britse Suffolk Regiment en hun mederegimenten werden bevrijd.
“De herinnering aan de heldenmoed van zovele militairen en burgers moet levend blijven. Een offer mag nooit vergeten worden,” aldus Lemmens. “Met hun sportieve prestatie brengen de estafettenlopers hulde aan zoveel mensen die zich ingezet hebben om ons te bevrijden van de nazi-bezetters.”
Burgemeester Tom Cox stond stil bij de historische datum van 20 september 1944, toen de bevrijders via de latere Bevrijdingsstraat Hamont binnenkwamen. “Hun moed en opoffering veranderden ons lot voorgoed. Herdenken is geen formaliteit, maar een krachtig signaal. Vrede lijkt voor ons, inwoners van Hamont-Achel, vanzelfsprekend omdat we in vrijheid en voorspoed leven, maar ze is kwetsbaar en nooit gegarandeerd,” benadrukte hij.
“Vandaag klinken de roep om vrede en het verlangen naar een wereld zonder oorlog misschien luider dan ooit, nu extremisme en machtsmisbruik opnieuw dreigen.” Cox verwees ook naar de felle gevechten tijdens Operatie Market Garden en het offer van individuele soldaten zoals Hollis en Robinson, die hun leven lieten voor onze vrijheid.
“De opluchting en de vreugde van de inwoners waren onbeschrijfelijk, bloemen en fruit sierden
de Britse voertuigen, kinderen juichten en overal werd er gedeeld en getrakteerd. Een golf van
dankbaarheid en vreugde overspoelde ons stadje. Voor wie dieper in de geschiedenis wil
duigen, verwijs ik graag naar de vele publicaties van onze erfgoedverenigingen, die de verhalen
van toen levend houden.”
Daarna nam burgemeester Roland van Kessel van Cranendonck het woord. Hij wees erop dat herdenken een doorlopende opdracht is. “De beelden uit Oekraïne, Gaza en andere conflictgebieden maken duidelijk dat vrede nooit vanzelfsprekend is. Juist daarom is het belangrijk dat we dit samen doen, over de grenzen heen. Vrede begint niet met verdragen, maar in de klas, op het schoolplein en in de buurt – in hoe we met elkaar omgaan, ook als we het niet eens zijn.”
Na deze toespraken legden beide burgemeesters namens hun gemeenschappen een bloemstuk neer bij de gedenkplaat. Namens het RAF Memorial Hamont-Achel deden ook Koen Voortmans en Bram dit. Vervolgens werd door alle aanwezigen één minuut stilte in acht genomen. Daarna bracht de trompetist The Last Post, gevolgd door de volksliederen van Nederland en België.
Een bijzonder moment volgde met de bijdrage van Bram, die namens de jeugd een gedicht voordroeg. Hij sprak over wat heldendom betekent, maar ook over hoe geweld nooit de oplossing is. “Vrede is het enige wat telt,” klonk het in zijn woorden. Bram herinnerde aan de vele slachtoffers van oorlog, wees op de vluchtelingen van vandaag en riep op om samen verantwoordelijkheid te nemen: nadenken over het verleden én hulp bieden in het heden. Zijn oproep maakte veel indruk op de aanwezigen en gaf de plechtigheid een warme en hoopvolle toon. We brengen zijn volledig gedicht onderaan het artikel.
De ingetogen herdenking onderstreepte dat de offers van de bevrijders en slachtoffers nooit vergeten mogen worden, en dat de fakkel van vrede en vrijheid ook aan de volgende generaties wordt doorgegeven.
Marc Faes
Het gedicht van Bram:
Sommige mensen vinden iemand een held als hij iets gebruikt, namelijk geweld.
Maar gelukkig denken veel mensen anders. Die denken, vrede is het enige wat telt.
Heel veel mensen zijn in de oorlog vermoord,
en daar gaan wij allen niet mee akkoord.
Dit is de dag waarop ik de doden herdenk,
en de vrijheid zien als een groot geschenk.
Maar nog lang niet in alle landen ben je vrij,
daardoor staan de vluchtelingen nu overal in de rij.
Ik hoop dat het op de hele wereld vrede wordt,
maar daarbij kom ik nog wat hulp tekort.
Dus laten we nadenken over het verleden
en met z'n allen hulp bieden in het heden.