Overpelt

In de Dorpsstraat staat, tegenover de nieuwe serviceflats, het oudste huis in het centrum opnieuw te koop. Het is een beschermd pand met een lange geschiedenis, schrijft Henri Naus. "De oudere generatie kent het als het 'huis Born', naar de laatste eigenaars, de familie Born. Wanneer het exact gebouwd werd, kon nog niet achterhaald worden, maar in de registers der eigendommen van 1775 en later, staat het genoteerd als eigendom van Rutger Exelmans en Hubert Geeraerts. Exelmans zou het huis geërfd hebben van zijn schoonvader Adriaan Symons. We mogen dus veronderstellen dat het gebouwd werd in het begin van de 18de eeuw.
De vroegst gekende bewoner van het huis is dus Adriaan Symons. Zijn dochter Helena, huwde op 16 juni 1744 te Overpelt met Rutger Exelmans. Enkele jaren later, in 1747 overleed vader Adriaan. Helena en Rutger erfden het huis. De familie Exelmans was zeer bekend in de streek. Rutger was meermaals burgemeester en één der voormannen van de gemeente in haar strijd tegen de abdij van Floreffe op het einde van de 18de eeuw. De familie Exelmans leverde zelfs een Franse maarschalk. Na de dood van Helena huwde Rutger een tweede maal (op 20 april 1793 te Sint-Huibrechts-Lille) met Catharina Cox. De bruidegom had toen al de gezegende leeftijd van 80 jaar. Hij overleed vier jaar later, op 2 november 1797. Beide huwelijken bleven kinderloos.
Na Exelmans woonde er een zekere Wouter Klercks in het huis, maar van hem weten we niet veel meer.
De volgende eigenaar van het pand was Hubert Geeraerts. Hij was een teut, een rondreizend handelaar. Hubert werd geboren op 1 mei 1768 en overleed op 10 april 1837. Samen met zijn vrouw, Joanna Janssen, had hij er tevens een winkel. Een nichtje van hem, Anna Margaretha Janssen, erfde het huis. Zij huwde Everard Roothans, een textielkoopman geboren te Dommelen in Nederland. Voor Everard was het zijn tweede huwelijk. Uit zijn eerste huwelijk, met Maria Catharina Snellens, werd o.a. een zoon Godefridus geboren. Die zette in het pand de textielzaak van zijn vader verder, maar oefende daarbij ook het ambt van gemeentesecretaris van Overpelt uit.
Godefridus Roothans op zijn beurt huwde met Maria Anna Amelia Hendrix uit Zonhoven. Zij kregen zeven kinderen. Na de dood van hun moeder in 1903 bleven de kinderen Roothans in het huis wonen tot omstreeks 1911. Vanaf dan werd het huis verhuurd. Eerst aan Monseigneur Aloysius van Winkel (1853-1912), in de Eerste Wereldoorlog woonde er een Duits ingenieur die op het Fabriek werkte en nadien woonde meester Houbard, onderwijzer en later schoolhoofd van Overpelt-Centrum, in het pand. Van 1924 tot 1930 betrok meester Bullen het huis. Gedurende één jaar, van 1930 tot 1931 woonde de familie Claes-Born er. In 1931 huurde de familie Born-Muermans het huis, om het in augustus 1953 aan te kopen en te restaureren. Zo raakte het huis bekend als het huis Born.
In 1999 werd het huis geklasseerd als monument. Maar ondanks deze klassering werd er weinig of geen moeite gedaan om het pand te restaureren. Achter de mooie voorgevel schuilt een vervallen huis. Er zal dringend werk moeten gemaakt worden van een restauratie wil dit unieke dorpsgezicht niet verdwijnen..." Foto boven: het Huis Born. Foto onder: hetzelfde huis  ( tweede rechts) in betere tijden: het begin van de vorige eeuw, in 1903. Toen schreef men elkaar klaarblijkelijk nog zichtkaarten om aan te kondigen dat men 's anderendaags een koffie kwam drinken...