Zondagavond kon je het weekend in de heerlijke avondlucht afsluiten met een interessante avondwandeling in de Blokwaters, een klein natuurgebied van Natuurpunt aan de Maatheide. Tijdens het moment dat de duisternis valt en het nachtelijk leven op gang komt wandelden een 15-tal geïnteresseerden onder leiding van natuurgids-in-opleiding Wim al luisterend doorheen het gevarieerde landschap, terwijl vogels hun laatste lied zongen, kikkers en padden samen een weliswaar heel beperkt concert openden, oeverzwaluwen het pad kruisten en Wim allerlei weetjes deelde over de verre en meer recente geschiedenis van het gebied.
De naam '
Blokwaters' komt uit het oud-Nederlands. 'Blok' betekent blaak of bloot. De Blokwaters zijn dus 'woeste gronden', woest en onvruchtbaar, vol schrale heide en pijpestrootje.
Wim schetste het ontstaan van de
Limburgse stuifduinen tegen de flank van het Kempisch plateau in de periode net na de laatste ijstijd, de bittere armoede en het opstarten van het volledig mislukte project van de vloeiweiden in Kolonie waardoor de inwoners nog meer armoede kenden, de opkomst van de
zink- en zwavelfabrieken in Werkplaatsen die voor een zekere economische welstand hebben gezorgd in het nieuwe gehucht Werkplaatsen en de ruimere regio, maar ook voor een enorme
vervuiling met diverse vormen van kanker bij de lokale bevolking, een vervuiling die met die zware industrie en het massale gebruik van zwaar vervuilde zinkassen bij de aanleg van straten en wegen in de omgeving gepaard ging.
Begin oktober 2023 droeg Sibelco, dat nog altijd actief is in de nabijgelegen zandput, het beheer van het natuurgebied Maatheide-Blokwaters over aan Natuurpunt. Het is een heel
waardevol gebiedje waar in het oude gedeelte de twee oudste vennen van Lommel gelegen zijn. Die vennen, waarvan er eentje vol veenpluis staat - veenpluis wijst op een goede gezondheid van het ven - staan nu echter min of meer droog, enerzijds door de droogte, anderzijds door de nabijheid van de zandontginningsput die het water aan de vennetjes onttrekt. Natuurpunt zal de vennetjes binnen een periode van ongeveer vier jaar herstellen zodat ze geen negatieve invloed meer ondervinden van de zandput en terug heropleven. Het is ook het gebied van de
gladde slang en de
rugstreeppad en is een belangrijke noord-zuidcorridor voor vogels en andere dieren tussen de Cartierheide in Nederland en de Sahara, het Pijnven en de militaire domeinen via de Balimheide en het nieuwe ecoduct. Het kanaal vormt aan de noordkant nog een barrière. Er bestaan wel heel vage plannen voor een ecoduct over het kanaal, maar dan zijn we gauw 10 jaar verder.
De wandeling ging verder langs de zandput van Sibelco, waar de aanwezigen getrakteerd werden op een mooie zonsondergang, naar enkele vennen in het zogenaamde 'nieuwe stuk', waar op zoek gegaan werd naar de rugstreeppad. Die liet zich helaas niet zien, wel een beetje horen in de verte.
Het was een mooie afsluiter van een zomers weekend.
(Foto's Lieve De Bleser)