Neerpelt
Het Katholiek Documentatie- en Onderzoekscentrum (KADOC) van de
KU-Leuven heeft recent
het register van dr. Jozef Smets uit Neerpelt verworven. In dat register komt de situatie van een huisarts in Limburg in de eerste helft van vorige eeuw naar voren. Een huisarts genoot tot voor enkele decennia een groot
maatschappelijk aanzien. Niet alleen in zijn vakgebied was ‘mijnheer de
dokter’ een duizendpoot, vaak speelde hij ook een vooraanstaande rol
in het sociale, religieuze of politieke leven.
Jozef Smets
leefde van 1866 tot 1949. Afkomstig uit een doktersgezin uit Bree studeerde hij in Leuven en vestigde hij zich in 1892 als huisarts in Neerpelt. Al tijdens zijn studies kwam hij in contact met de hoogleraar, architect en parlementair Joris Helleputte. Mede onder diens invloed zou hij politiek en sociaal actief worden in Neerpelt en in het provinciebestuur. Als katholiek en lid van een maatschappelijke toplaag was Smets overtuigd van zijn sociale opdracht en roeping. Samen met Helleputte en met zijn broer Emile Smets, notaris in Eksel, richtte hij mee de Belgische Boerenbond op in Limburg. Vanaf 1896 was hij in Neerpelt gemeenteraadslid en vanaf 1903 schepen. Hij zetelde eveneens in de provincieraad (1921-1929). Van 1932 tot 1946 was hij senator (van Boerenbondstrekking) voor de Katholieke Partij. Smets was bovendien betrokken bij sociale werken op het vlak van gezondheids- en zuigelingenzorg.
Het register dat hij naliet is een merkwaardig document humain. De auteur wisselt dagboeknotities af met bespiegelingen over de tijdgeest, zijn familie en zijn geboorteplaats Bree, zijn opleiding als arts, zijn dokterspraktijk, de geschiedenis van Noord-Limburg, de lokale en provinciale sociale werken, de kiesstrijd enzovoort. De band bevat ook losse archivalia als pamfletten, brieven, menu’s, toespraken, foto’s en een collectie bidprentjes.
De zeer slechte staat van het register noopte tot een integrale digitalisering. Enkel de digitale kopie is bij KADOC beschikbaar voor raadpleging.
(Bron en foto: KADOC)